Uchwała Nr 291/XL/2017 Rady Powiatu Skarżyskiego z dnia 7 grudnia 2017 roku

UCHWAŁA NR 291/XL/2017
RADY POWIATU SKARŻYSKIEGO
z dnia 7 grudnia 2017 r.

w sprawie: ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego na 2018 rok

Na podstawie art. 12 pkt 11 i art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1868), w związku z art. 94 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 2142 z późn. zm.), po zasięgnięciu opinii prezydenta, burmistrza i wójtów gmin z terenu powiatu skarżyskiego oraz Prezydium Kieleckiej Okręgowej Rady Aptekarskiej 

Rada Powiatu Skarżyskiego   u c h w a l a,   co następuje:

§ 1.

Ustala się rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego w dni powszednie, soboty, niedziele, święta i inne dni wolne od pracy na 2018 rok, według załącznika nr 1 do niniejszej uchwały.

§ 2.

1.Ustala się harmonogram dyżurów nocnych aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego na 2018 rok, zgodnie z załącznikiem nr 2 do niniejszej uchwały.

2.Dyżur nocny rozpoczyna się o godz. 21.00 i trwa do godz. 8.00 dnia następnego.

§ 3.

Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Skarżyskiego.

§ 4.

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego.


Przewodnicząca 
Rady Powiatu Skarżyskiego 
Bożena Bętkowska

Uzasadnienie

Zgodnie z zapisem art. 94 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo farmaceutyczne, rada powiatu określa w drodze uchwały rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie w sposób dostosowany do potrzeb ludności i zapewniający dostępność świadczeń również w porze nocnej oraz w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy.
Rozkład godzin pracy aptek na terenie powiatu skarżyskiego został ustalony w oparciu o informacje udzielone przez poszczególne apteki o czasie ich pracy. Przyjęto, iż wyznaczony przez apteki czas pracy wskazuje na rzeczywiste zapotrzebowanie mieszkańców powiatu skarżyskiego na świadczone przez nie usługi. Natomiast dokonując wyboru miejscowości w powiecie skarżyskim, w której pełnione będą dyżury nocne aptek ogólnodostępnych, wzięto pod uwagę możliwość jak najlepszego i najszybszego skorzystania z niezbędnej pomocy wówczas, gdy nie obowiązuje powszedni czas pracy aptek, a zaistnieje nadzwyczajna, trudna do przewidzenia potrzeba podania leku. Ustalono, że najlepiej warunki te spełnia miasto Skarżysko-Kamienna, m.in. ze względu na znajdujące się tutaj placówki ochrony zdrowia, tj.: poradnię nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej oraz Szpitalny Oddział Ratunkowy przy Zespole Opieki Zdrowotnej w Skarżysku-Kamiennej.
Biorąc pod uwagę fakt, iż jedna z aptek z terenu miasta Skarżyska-Kamiennej czynna jest codziennie od godz. 8:00 do godz. 21:00 zarówno w dni powszednie, soboty, niedziele, święta oraz inne dni wolne od pracy, ustalono, że dyżur nocny rozpoczyna się o godz. 21:00 i trwa do godz. 8:00 dnia następnego.
Projekt uchwały Rady Powiatu Skarżyskiego w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego na 2018 rok został pozytywnie zaopiniowany przez Prezydenta Miasta Skarżyska-Kamiennej, Burmistrza Miasta i Gminy Suchedniów, Wójta Gminy Bliżyn, Wójta Gminy Łączna oraz Wójta Gminy Skarżysko Kościelne. Z kolei Prezydium Kieleckiej Okręgowej Rady Aptekarskiej uchwałą nr 94/2017 z dnia 22 listopada 2017 r. zaopiniowało negatywnie powyższy projekt uchwały Rady Powiatu Skarżyskiego w zakresie § 2, tj. harmonogramu dyżurów nocnych aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego na 2018 rok. Jak wynika z uzasadnienia do powyższej uchwały Prezydium Kieleckiej Okręgowej Rady Aptekarskiej przed podjęciem decyzji zapoznało się z pismem właścicieli aptek z terenu miasta Skarżyska-Kamiennej, w którym wskazano, że brak jest faktycznego uzasadnienia do pełnienia dyżurów przez apteki po godzinie 23.00. Autorzy pisma wskazali, że potrzeby lokalnej społeczności sprowadzają się do zakupów w aptekach w porze nocnej prezerwatyw i leków przeciwbólowych. Ponadto podnieśli argument, że od 01.10.2017 r. dostępność do świadczeń zdrowotnych jest zagwarantowana w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej realizowanej przez Szpital Powiatowy w Skarżysku-Kamiennej. Przedstawiciele aptek ze Skarżyska-Kamiennej w powyższym piśmie wyrazili również pogląd, że pominięcie w harmonogramie dyżurów nocnych, aptek spoza miasta Skarżyska-Kamiennej jest nierównym traktowaniem podmiotów gospodarczych z terenu powiatu skarżyskiego.
Prezydium KORA w uchwale wyrażającej negatywną opinię o projekcie uchwały Rady Powiatu Skarżyskiego w zakresie dotyczącym harmonogramu dyżurów nocnych aptek na terenie powiatu skarżyskiego stwierdziło: „…uchwała (Rady Powiatu Skarżyskiego) w zakresie rozkładu dyżurów nocnych stanowiąca załącznik nr 2 i czasu ich trwania może mieć inny kształt, i wobec znikomego zapotrzebowania na produkty lecznicze dostępne tylko w aptece w porze nocnej nie jest celowe ograniczenie świadczenia dyżurów tylko do aptek Skarżyska-Kamiennej z pominięciem aptek zlokalizowanych w powiecie poza Skarżyskiem-Kamienną”. W związku z powyższym Prezydium KORA zaproponowało, włączenie do dyżurów nocnych aptek z terenu powiatu, zlokalizowanych poza Skarżyskiem-Kamienną oraz skrócenie czasu trwania dyżuru nocnego do godziny 23.00, zaś po tej godzinie apteki pełniłyby dyżur w formie telefonicznej.
Negatywna opinia Prezydium Kieleckiej Okręgowej Rady Aptekarskiej wraz z przedstawionymi propozycjami zmian do projektu harmonogramu dyżurów nocnych aptek na terenie powiatu skarżyskiego na 2018 r. nie mogą być uwzględnione w uchwale Rady Powiatu Skarżyskiego w zakresie dotyczącym harmonogramu dyżurów nocnych aptek na terenie powiatu skarżyskiego na rok 2018 z uwagi na fakt, że nie znajdują uzasadnienia w treści art. 94 ust. 1 i 2 ustawy Prawo farmaceutyczne.
Zgodnie z powyższym przepisem: „Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewnić dostępność świadczeń również w porze nocnej, 
w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy (ust.1). Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie określa, w drodze uchwały rada powiatu po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin z terenu powiatu i samorządu aptekarskiego.” 
W orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, zgodnie z którym rozkład godzin pracy aptek powinien być dostosowany zarówno do bieżących potrzeb ludności na wykonywane przez nie powszechne usługi, świadczone w zwykłych warunkach jak również do sytuacji nadzwyczajnych, których częstotliwości występowania nie są możliwe do określenia (vide: wyrok WSA we Wrocławiu z 3 października 2006 r., sygn.. akt III SA/Wr 185/06, wyrok WSA w Kielcach z 30 września 2008 r., sygn.. akt II SA/Ke 388/08, wyrok WSA w Gdańsku z 9 września 2010 r., sygn.. akt III SA/Gd 254/10, wyrok WSA we Wrocławiu z 20 kwietnia 2011 r., sygn.. akt IV SA/Wr 342/10, wyrok NSA z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn.. akt II GSK 1765/14; wyrok NSA z dnia 14 lipca 2015 r. sygn.. akt II GSK 1559/14).
We wspomnianym rozkładzie powinny zostać uwzględnione także przypadki szczególne, zdarzenia losowe(zagrażające zdrowiu lub życiu człowieka) które nie są bezpośrednio związane z zaspokajaniem codziennych potrzeb dotyczących zaopatrzenia w leki, w tym zapewnienie jak najlepszej dostępności świadczeń aptecznych w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy, gdy ogólnodostępne apteki nie funkcjonują. Biorąc pod uwagę powyższą regulację prawną, istotnym działaniem jest ustalenie dyżurów nocnych oraz pełnionych w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy przez apteki ogólnodostępne w taki sposób, aby stworzyć lokalnej społeczności możliwość skorzystania z niezbędnej pomocy, jak najszybciej w sytuacji, gdy powszedni czas pracy aptek nie obowiązuje, a zaistnieje nadzwyczajna, trudna do przewidzenia potrzeba podania leku. Przy ustalaniu rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych w porze nocnej i dni wolne od pracy nie sposób uwzględniać potrzeb ludności, gdyż nie można przewidzieć prawdopodobieństwa pojawienia się zdarzeń zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka. W tym wypadku chodzi o ustalenie takiego rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych, który będzie stwarzał możliwość jak najlepszego i najszybszego skorzystania z niezbędnej pomocy wówczas, gdy nie obowiązuje powszedni czas pracy aptek, a zaistnieje nadzwyczajna, trudna do przewidzenia potrzeba podania leku. Natomiast to, czy i w jakim zakresie możliwość ta będzie wykorzystywana nie może mieć tutaj istotnego znaczenia.
Zatem należy jeszcze raz podkreślić, że przy ustalaniu miejscowości, w której pełnione będą dyżury nocne aptek na terenie powiatu skarżyskiego w roku 2018, kierowano się koniecznością zapewnienia wszystkim mieszkańcom powiatu, jak najszybszego i najmniej skomplikowanego dostępu do dyżurującej apteki i produktów leczniczych. Ustalono, że warunki te spełnia m. Skarżysko-Kamienna ze względu na najlepsze połączenie komunikacyjne z pozostałymi miejscowościami powiatu oraz dostęp do placówek udzielających świadczeń leczniczych, w tym z zakresu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. W związku z powyższym przyjęto, że prawo każdego mieszkańca powiatu do świadczeń farmaceutycznych w porze nocnej i w dni wolne od pracy najlepiej będą realizować apteki znajdujące się w Skarżysku-Kamiennej. To tu niewątpliwie potrzeby ludności w zakresie korzystania ze świadczeń farmaceutycznych w dni inne niż powszednie oraz w nocy są największe, a ponadto najłatwiejszy jest dostęp także z miejscowości położonych na peryferiach powiatu. Należy również podkreślić, że z przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne wypływa wniosek, że ustawodawca położył nacisk nie na interes osób prowadzących apteki, lecz na interes ludności. Wyraża się on w sformułowaniu „dostosowany do potrzeb ludności’, „zapewnić dostępność świadczeń”. To zatem interes społeczny powinien być w pierwszej kolejności respektowany przy ustalaniu harmonogramu godzin pracy aptek ogólnodostępnych. Harmonogram ten musi zostać określony tak, aby to obywatel miał jak najłatwiejszy i najszybszy dostęp do dyżurującej apteki. Zatem kryterium decydującym o tym, jakie apteki zostaną objęte obowiązkiem pełnienia dyżurów w porze nocnej i dni wolne od pracy, jest zapewnienie jak najlepszego i najszybszego dostępu do świadczeń farmaceutycznych w porze nocnej. W świetle powyższego postulat włączenia wszystkich aptek z terenu powiatu skarżyskiego do harmonogramu dyżurów nocnych ze względu na zachowanie konstytucyjnej zasady równego traktowania podmiotów gospodarczych, nie znajduje uzasadnienia.
W tym miejscu należy wskazać, że uchwała Rady Powiatu Skarżyskiego w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu skarżyskiego na rok 2018 stanowi akt prawa miejscowego ograniczający ze swojej istoty swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, ale podstawę do jego wydania stanowi ustawa Prawo farmaceutyczne (art. 94 ust. 1 i 2) i mieści się w jej granicach. Zgodnie z art. 22 Konstytucji RP ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Obowiązkiem pełnienia dyżurów w porze nocnej zostało objętych 20 aptek działających na terenie m. Skarżyska-Kamiennej. Nie jest to ograniczenie nadmierne, naruszające istotę wolności – odpowiada wymogom zasady proporcjonalności, a ponadto znajduje pełne uzasadnienie, jako że służy wprost ochronie zdrowia, a więc wartości wysoko usytuowanej wśród dóbr konstytucyjnie chronionych.
Nie zasługuje również na uwzględnienie postulat Prezydium KORA skrócenia czasu dyżuru nocnego aptek do godz. 23.00 i wprowadzenia po tej godzinie dyżuru w formie telefonicznej. Wskazanie, że poszczególne apteki pełnią dyżur do godziny 23.00, a potem dyżur w formie telefonicznej, nie może być uznane za realizację normy kompetencyjnej przez radę powiatu w zakresie określenia godzin pracy aptek w godzinach nocnych. Określenie godzin pracy aptek w godzinach nocnych powinno bowiem prowadzić do zapewnienia możliwości korzystania z usług świadczonych przez wskazane apteki nie tylko do późnych godzin wieczornych, ale przez całą noc. Ustawodawca posłużył się pojęciem „pora nocna”, a nie część pory nocnej. Z tego względu dostępność aptek powinna być zapewniona w całej porze nocnej. Ponadto posłużenie się przez ustawodawcę pojęciem „również w porze nocnej” należy postrzegać, że celem jest zapewnienie dostępności przez cały czas, a więc całodobowo. Dostępność powinna być całodobowa. Tylko wówczas powstanie stan najlepszego i najszybszego skorzystania z niezbędnej pomocy, gdy nie obowiązuje powszedni czas pracy aptek, a zaistnieje nadzwyczajna, trudna do przewidzenia potrzeba podania leku. W świetle powyższego świadczenie usług farmaceutycznych przez apteki ogólnodostępne podczas dyżurów całodobowych „na telefon” jest również niewystarczające i nie stanowi wypełnienia delegacji ustawowej, jaką jest zapewnienie dostępności świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.
Należy również podkreślić, że apteki są placówkami ochrony zdrowia publicznego, w których są świadczone usługi, wobec czego zapewnienie dostępności tych świadczeń nie powinno być uzależnione od możliwości uzyskania pomocy we wskazanym czasie w placówkach służby zdrowia. Na szczególną rolę aptek wskazuje art. 96 ust. 3 ustawy Prawo farmaceutyczne, który w przypadku nagłego zagrożenia życia pacjenta zezwala farmaceucie posiadającemu prawo wykonywania zawodu, wydać bez recepty lekarskiej produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na receptę. Istotne znaczenie ma również możliwość uzyskania szybkiej porady farmaceuty, który dysponuje fachowa i praktyczna wiedzą.
Zapewnienie dostępu do świadczeń farmaceutycznych w porze nocnej i w dni wolne od pracy stanowi realizację ważnego interesu publicznego, jakim jest ochrona zdrowia i życia obywateli. W związku z powyższym przyjęcie niniejszej uchwały jest zasadne.


Uchwała Nr 291-XL-2017.pdf (3032kB) pdf

metryczka


Wytworzył: Rada Powiatu Skarżyskiego (7 grudnia 2017)
Opublikował: Łukasz Krawiecki (11 grudnia 2017, 14:11:03)

Ostatnia zmiana: brak zmian
Liczba odsłon: 512